Historie Petrus & Paulus Kerk en Parochie Schaesberg

Historie Petrus en Paulus kerk en -parochie Schaesberg Bestuurlijk hoort Schaesberg tot 1618 bij Heerlen en ook voor de zielzorg in onze streek is daarom (al sinds 1049!) de Pancratius parochie in Heerlen verantwoordelijk. Als Jonker Frederik van Schaesberg in 1618 de bestuursrechten koopt van de dorpen Scheijdt (het huidige Schaesberg), Palemig, Lichtenberg en de goederen van de boerderijen van Leenhof en de Kakert gaan deze dorpen en goederen behoren tot de Heerlijkheid Schaesberg. Maar pas in 1663 lukt het de zoon van Frederik, Johan Frederik om Schaesberg ook kerkelijk ‘los’ te maken van Heerlen. Door geschikt te onderhandelen weet hij op het laatste moment te voorkomen dat Schaesberg net als Heerlen Staats (protestants) gebied wordt en dus Spaans (katholiek) gebied blijft. Tussen 1644 en 1647 hadden de zeer katholieke Johan Frederik en zijn echtgenote Ferdinanda van Wachtendonk al een kapel laten bouwen bij hoeve de Leenhof. Nu lieten zij ook een noodkerk inrichten in een schuur van de Leenhof. Tegelijkertijd werd in het midden van de Heerlijkheid Schaesberg in het dorp Scheijdt begonnen met de bouw van een nieuwe kerk als vervanger van de Pancratiuskerk. Tussen 1663 en 1666 worden het schip en het koor gebouwd. In 1666 wordt de nieuwbouw in gebruik genomen. In 1671 overlijdt Johan Fredrik. Na de verovering van Heerlen door de Fransen in 1672 krijgt Heerlen zijn kerk weer terug. De Pancratiuskerk wordt van Staats weer katholiek en hoofdkerk en de kerk van d’r Scheijdt blijft in gebruik als hulpkerk. In 1686 stort het gewelf van deze kerk in en pas in 1698 wordt een nieuw gewelf gebouwd. Verder worden in 1698 en 1699 een toren en twee kleine zijkapellen toegevoegd en worden de muren gepleisterd en gewit. Dat gebeurt allemaal in opdracht van Frederik Sigismund van Schaesberg die in 1699 (op 1 juli 1699 zijn de bouwwerkzaamheden klaar) een voorstel doet bij het Bisdom tot oprichting van de parochie Schaesberg. Op 1 januari 1700 begint deze parochie met als patroonheiligen de H.H. Petrus en Paulus haar formele bestaan. Pastoor en kapelaan krijgen een pastorie naast de kerk. Na 1700 blijft de uiterlijke vorm van de kerk ruim twee eeuwen vrijwel ongewijzigd. Eind 18 e - en midden en eind 19 e eeuw vinden grote restauraties plaats. Steunberen langs het schip worden verwijderd en later weer teruggeplaatst. De ingang van de laatste travee van het schip wordt verplaatst naar de toren. Het grootste deel van het dak wordt vernieuwd. Ook wordt er een nieuwe sacristie gebouwd en wordt de torengerestaureerd. Maar in 1914 blijkt de kerk te klein voor het door de mijnbouw snel groeiende dorp Schaesberg. In twee jaar tijd wordt het gebouw vergroot met een transept en een nieuwe priesterkoor en op 4 september 2016 door Mgr. L. Schrijnen van Roermond geconsacreerd. In 1919, 1926 en 1956 wordt de kerk geschilderd. In 1958 wordt de kerk wederom uitgebreid, ditmaal met een zijvleugel (kapel) aan de zuidelijke zijde. Wegens afnemend kerkbezoek wordt deze kapel in 1977 weer afgesloten en sindsdien gebruikt als parochiezaal. Door mijnschade is het noodzakelijk om tussen 1964 en 1966 herstelwerkzaamheden uit te voeren. In 1983 wordt het schilderwerk wederom vernieuwd. Tussen 2012 en 2017 vindt er een zeer ingrijpende en tijdrovende restauratie plaats en sindsdien is dit historische en beschermd rijksmonument (1967 / nr. 23832) weer in prima bouwkundige staat. Informatielink: https://www.kerkgebouwen-in- limburg.nl/kerken/schaesberg/petrus-en-paulus Bekijk hier een video : https://www.oozo.nl/video/landgraaf/147976/landgraaf -schaesberg-h-h-petrus-en-paulus-kerkklokken-solo- 39-s-volgelui-plenum